Roš Hašana – jevrejska Nova godina
Roš Hašana (ראֹשׁ הַשָּׁנָה) je jevrejska Nova godina i na hebrejskom jeziku ovaj izraz znači „glava godine“. Ovaj praznik se u tradicionalnom jevrejstvu slavi prvog i drugog tišrija (septembar – oktobar).
Židovska Nova godina ili Roš hašana je jedna od četiri židovske nove godine, koja se, prema vjerovanju, obilježava na šesti dan stvaranja svijeta. Traje dva dana i obilježava početak desetodnevnog razdoblja molitve koji se naziva „deset dana kajanja“, koje kulminira postom na Jom kipur – Dan pomirenja, najvažniji i najtužniji dan židovskog kalendara, kada se Židovi prisjećaju svojih pokojnika.
Roš hašana je vrijeme suđenja za učinjeno tokom godine što je prošla, i dan Božje odluke o životu ljudi tokom sljedeće godine. Bog, sudac ljudskih života otvara na novogodišnji dan tri knjige; jednu za posve pravedne, jednu za posve zle i jednu za one koji su istodobno dobri i zli, poput većine ljudi. Zato se blagdani čestita “Lešana tova tikatevi”! Budi upisan za dobru godinu!
U Bibliji je ovaj dan označen kao dan okupljanja i duvanja u trube, a slavljenje ovog praznika kao početka Nove godine ima svoje porijeklo u Talmudu jer je tamo ovaj dan smatran za praznik rađanja svijeta. Za razliku od običaja drugih naroda, kod Jevreja se ovaj praznik obilježava ozbiljno, uz prisjećanje na grijehe i pokajanje. Puše se u šofar (ovnov rog) čiji zvuci, koji podsećaju na plač, treba da pozovu na pokajanje. Puhanje u šofar označava i jednistvo židovskog naroda.
Tokom prvog dana ovog praznika, vjernici odlaze na rijeku gdje ima ribe. Govore se molitve, a u vodu se bacaju mrve hljeba što simboliše odbacivanje grijeha.
Prva dva dana blagdana zabranjen je svaki rad, osim pripreme hrane. Oblači se svečano, a poželjna je bijela odjeća, te se odlazi u sinagogu moliti slihes, oprosnice, koje se mole svih 10 dana do Jom Kipura.
Roditelji blagoslivlju djecu, a majka pali svijeće uz blagdanski blagoslov, ako je blagdan na Šabat, tada se svijeće ne pale. Uz blagoslov Šehehjanu, započinje se s večerom. Većina Židova počet će novu godinu tradicionalnim svečanim večerama, tokom kojih se jedu riba, ali i meso i mesne supe, razna slatka jela a obavezno se jabuka umače u med, što je simbol nade u slatku godinu. Na stolu su još hurme, pečena bundeva, poriluk, špinat, morganj te riblja ili janjeća glava.
Židovi jedan drugome tradicionalno požele “Šana tova”, to jest “dobru godinu”.
Furaj.ba
