Barselona je jedan od onih gradova “za svačiji ukus”, u najpozitivnijem smislu. Prelijepa, kosmopolitska i modernistička, ima toliko toga da ponudi, pa je glavni grad pokrajine Katalonije vjerovatno i zbog toga – turistički najposjećeniji grad u zemlji. Od uličnih svirača i akrobata, jednog od najboljih mjesta za tapas (meze) u Španiji, fenomenalne šarene pijace, Zoo vrta i još zanimljivijeg Akvarijuma, čudesnih muzeja, pa sve do srednjovjekovnog gradskog jezgra i interesantnih zgrada iz perioda umjetničkog pravca modernizma, koje se božanstveno uklapaju u čitavu sliku grada.
Pexels-aleksandar-pasaric
Iako u Barseloni ima dosta toga da se vidi, za obilazak najvažnijih dovoljna su 3 do 4 dana. Počnite od samog srca starog, srednjovjekovne Gotske četvrti (Barri Gotic) i Katedrale Seu (Catedral Seu), Kraljevske palate Palau Reial i srednjovjekovnog zdanja Muzeja istorije grada (Museu d’Historia de la Ciutat). Kada uđete u stakleni muzejski lift, na velikom displeju vidjet ćete broj godine u kojoj ste. Čim lift krene na dole, cifre će se vrtoglavo spuštati dok „ne dođete u stari vijek“. Izlaskom iz lifta ući ćete u podzemlje u čijim su temeljima pronađeni ostaci iz rimskog perioda. Kad se umorite od starog vijeka, lift sa displejem popeće vas do srednjeg.
U blizini muzeja i Katedrale, prođite ulicom Carrer de Bisbe, kroz prelijepi, srednjovjekovni prolaz koji povezuje obje strane ulice. Nedaleko odatle, nalazi se trg Plaça de Catalunya, na čijim je travnjacima i pločniku uvijek mnoštvo mladih kojima je ovo mjesto sastajališta, tik uz početak najživlje ulice – Las Ramblas. Osim što je u svako doba dana prepuna šetača, ova široka pješačka ulica sa drvoredima poznata je po kioscima sa novinama i cvijećem, uličnim artistima i pantomimičarima koji se bore za naklonost publike.
Foto: Pexels-enrico-perini
Na pločniku kod prelijepe Palau Moha, nalazi se apstraktni mozaik iz 1975. svjetski poznatog umjetnika Barselone Joan Miro-a (u originalu se čita: Žoan Miro, dok Španci izgovaraju Huan Miro). U ovom dijelu Las Ramblas, nemojte propustiti centralnu gradsku pijacu Mercat de Sant Josep – “La Boqueria”. Tokom ljeta, na tezgama ove velike pijace vidjet ćete povrće i voće koje možda nikada do tada niste vidjeli, poredano kao sa razglednice. Ispred voća, vlasnici tezge su poredali već napravljene svježe sokove od istog iscjeđenog voća, u svim mogućim bojama.
Najpoznatije i najljepše kuće Barselone potiču iz perioda prelaska XIX u XX vijek, kada se evropski umjetnički pravac Art Nouveau (“Nova umetnost”) ili Modernizam, raširio po gradu nevjerovatnom brzinom. Jedan od najistaknutijih arhitekata modernizma bio je Antoni Gaudi, koji je stvarao prelijepe arhitektonske oblike, naročito u dijelu grada Gracia – „Quadrat d’Or“ (kuće:Casa Mila i Casa Batllo). Da su djela arhitekte Gaudija praznik za oči i radost za dušu, možda ste čuli i ranije, ali da bi ste utisake kompletirali, odvezite se do zapadnog oboda Barselone – na brdo, u Parc Guell, iz kojeg se Barselona vidi kao na dlanu.
Iz Parka Guelj vjerovatno ćete izaći inspirisani i željni da vidite još, te se metroom vratite na pola puta do centra i posjetite najgrandiozniju od svih – Katedralu Sagrada Familia. Crkva koja zauzima cijeli kvart između ulica, manje ili više u kontinuitetu se gradi već skoro 100 godina. Njena spoljašnjost, ali i unutrašnjost, odiše istim biomorfnim stilom kojim su Gaudi i ostali predstavnici umjetničkog pravca Art Nouveau širom Evrope, bili inspirisani stvarajući svoja djela. Razlog zbog kojeg se katedrala toliko gradi je problem u kome su se našli graditelji, kada je 1926. na 74-godišnjeg Gaudija naletio tramvaj i on nažalost, par dana posle toga preminuo. Naime, Gaudi najčešće nije pravio nikakve detaljne arhitektonske crteže svojih građevina, već samo umjetničko-slikarske prikaze. Od njegove smrti, nekoliko generacija arhitekata pokušava da “dešifruje” njegove crteže crkve i prema onom već sagrađenom, dokuči – šta dalje.
Ali, vratimo se u sam centar. Na samom kraju ulice Las Ramblas, na velikiom kružnom toku pored same obale mora i Stare luke (Port Vell), nalazi se spomenik Kolumbu – Monument a Colon okružen sa lavovima, slično Trafalgar skveru u Londonu. U spomenik se možete popeti, sve do vrha, odakle se pružaju pogledi na čitavu luku i nasipe, sve do Barselonete.
Povodom Svjetske izložbe i Olimpijskih igara 1992, dokovi centralne Barselone kompletno su preuređeni. Dotadašnja stjenovita obala ispresijecana kanalima pretvorena je u savremenu luku, tržni centar sa bioskopom, marinu za jahte sa mostovima originalnog rešenja i osvježena modernom arhitekturom, na primer velikim globusom u kojem je smešteno dječije igralište, hotelom u obliku broda, restoranima i najpoznatijim – Akvarijumom (Aquarium).
Foto: pexels-tyler-hendy
Iza Akvarijuma, na poluostrvu, nalazi se dio grada Barceloneta. Na njenom velikom šetalištu sa uličnim sviračima i stepeništem na kome obično sjedi publika, sa druge strane ulice poredani su restorani. Na kraju poluostrva je Toranj Svetog Sebastiana (Torre Sant Sebastia) odakle kreću žičare za brdo Montjuic, i počinje ogromna pješčana plaža. Tokom ljeta, sve dokle vam pogled doseže, ova plaža puna je kupača.
Udaljen jednu stanicu metroom od Barselonete, nalazi se veliki gradski park Parc de la Ciutadella, a nešto dalje i Zoo vrt Parc Zoologic. Sa gornje strane ZOO vrta, park se pretvara u prelijepo šetalište Passeig Lluis Companys, sa prekrasnom trijumfalnom kapijom Arc de Triomf podignutom 1888. povodom Svjetske izložbe, a predstavljala je glavna vrata kroz koja se pristupalo izložbenom prostoru. Projektirao je Josep Vilaseca Casanovas. Na pročelju Slavoluka pobjede nalazi se kamena skulptura «Barcelona rep les nacions» («Barcelona želi dobrodošlicu narodima»)
Južno od nje, u ulici Carrer del Comerc možete posjetiti Muzej čokolade – Museu de Xocolata, u kome su i same ulaznice u vidu prave, crne čokolade.
U istoj ulici u kojoj je i muzej, vidjet ćete veliku staru pijacu Mercat del Born, a blizu nje i najstarije srednjovjekovne ulice grada – Passeig del Born i Carrer de Montcada. U ovoj posljednjoj, u zgradi iz srednjeg vijeka ispred koje je uvijek veliki red, nalazi se čuveni Pikasov muzej – Museu Picasso, najveći u Španiji.
Mjesto na kome je nastao grad i gdje su pronađeni najstariji arheološki ostaci iz prahistorije, jeste veliko brdo u zelenilu na južnom obodu centra – Montjuic. Visoko, na samom vrhu, do kojeg možete kolima, pješke ili žičarom, nalazi se tvrđava Castell de Montjuic. Sa ovog mjesta pružaju se najljepši, bočni pogledi na grad: centar, dokove i najveću luku Španije sa prekookeanskim putničkim brodovima i teretnim dijelom.
U glavnoj ulici brda Montžuik, Avinguda de Miramar, nalazi se moderna zgrada Fundacio Joan Miro – Muzej Žoan Miroa. Ovaj poznati slikar, u prvoj polovini XX vijeka bio je pripadnik pravca Nadrealizma i predstavnik jednog njegovog ogranka – biomorfne apstrakcije. U veoma interesantnom, arhitektonski svedenom i modernom zdanju njegovog muzeja vidjet ćete veliki broj slika, tapiserija i skulptura, ali i lijepu kafeteriju i izuzetno zanimljivu suvenirnicu.
Foto: Pexels-aleksandar-pasaric
Par minuta pješke ulicom dalje, doći ćete do velikog zdanja Nacionalnog muzeja katalonske umjetnosti (Palau Nacional – Museu Nacional d’Art de Catalunya). Ova zgrada nije jedini razlog zbog čega se u njenom podnožju, na velikom stepeništu, u predvečerje okupi nevjerovatno veliki broj ljudi. Obzirom da se nalazi na vrhu brda odakle su prelijepi pogledi na grad, pravi razlog ogromne posjećenosti je ustvari veliko stepenište, sa redovima kaskadnih fontana između zelenila i cvijeća, koje se idući naniže ka gradu pretvaraju u ogromni kružni bazen sa fontanom. Fontane nastavljaju dalje u vidu dvije simetrične “trake”, sve do dvije identične kule – trga Plaça de Espanya (Španski trg). Svake ljetnje večeri, od 21 h ovde se održava svojevrsni muzičko-scenski spektakl, u kome „učestvuju“ sve fontane od vrha brda, pa sve do Španskog trga. U nevjerovatnoj kombinaciji svjetla i boja, različitim mlazevima i rasprskavanjem oblika, praćene muzikom, fontane u isto vrijeme „plešu“ svaka svoj ples, uz sijevanje bliceva fotoaparata.
Na brdu Montžuik možete još videti i Poble Espanyol – “Špansko selo”, sa 116 kuća različitih arhitektonskih stilova, iz svih delova Španije, kao i Olimpijski stadion Estadi Olimpic de Montjuic, izgrađen povodom Olimpijskih igrara 1992 godine.
Ako želite da pogledate najznačajnije i najlepše spomenike modernizma u Barseloni, uputite se i do predivne zgrade arhitekte Domeneha iz 1908, proglašene UNESCO-vom svetskom baštinom – Palau de la Musica Catalana. Vitraži, staklo, pločice i reljefi u cigli, svi zajedno našli su mesto na fasadi jedine koncertne dvorane Evrope osvetljene prirodnim osvetljenjem.
Ivana Dukčević, Furaj.ba
