Brazil – zemlja sambe i fudbala

Rio de Žaneiro, prašuma Amazonija, samba i fudbal, vjerovatno su tek četiri najpoznatije stvari kojih se prvo sjetite kada se pomene Brazil. Peta po veličini država na svijetu, sa skoro 200 miliona stanovnika, mjesto je prirodnih, arhitektonskih, rasnih i svih drugih kontrasta, što je čini jednom od turistički najinteresantnijih zemalja svijeta.

Foto: chulhwan – pixabay

Od bivše portugalske kolonije ostala je arhitektura, ali i jezik, koji je nešto drugačiji od onog originalnog, sa istočne strane Atlantika. Osim Portugalaca i lokalnog stanovništva koje su zatekli, od XVI vijeka dio Brazila postaju i crni robovi koji su jedrenjacima dovoženi iz Afrike. Nekada jedna od najsurovijih robovlasničkih kolonija, danas je Brazil nalik Kubi – ljudi su vremenom postali skoro potpuno indiferentni prema boji kože. Rasizam u onom obliku koji poznajemo, tamo skoro i da ne postoji. Osim crnog (8 %) i bijelog (47 %) stanovništva Brazila, veliki broj populacije čine takozvani Pardo (43%), kako Brazilci nazivaju one sa bojom kože u varijacijama između crne i bijele. Podatak da skoro 50 % ljudi ima „pomješanu“ boju kože, najbolje govori o (ne)postojanju rasizma.

Okosnicu brazilskog turizma čini Rio de Žaneiro (Rio de Janeiro), grad čuvenih plaža – Kopakabane i Ipaneme, stadiona Marakana i dva bajkovita brda – „Glave šećera“ i Korkovada, na čijem vrhu se nalazi statua Isusa Hrista koji širi ruke da prihvati vjernike ispod sebe. Ovaj neobični grad još neobičnijeg imena (u prevodu „Januarska rijeka“), nastao je kada su 1502. godine, portugalski moreplovci prvi put uplovili u zaliv koji je bio toliko dubok pa su pomislili da je u pitanju rijeka. Sve ovo se desilo 1. januara, te kad spojite ta dva podatka – dobićete porijeklo imena grada. Na našem jeziku ni malo zvučno, u odnosu na to kako romantično naziv deluje na portugalskom, jednom od latinskih jezika. Iako je januar važan mjesec vezan za osnivanje Rija, danas je grad najpoznatiji po događajima iz februara – čuvenom karnevalu koji se održava svake godine, kada postaje najposjećenije mjesto čitave Latinske Amerike.

Ni jedan arhitekta na svijetu nikada nije dobio toliku umjetničku i drugu slobodu, da uradi šta god želi usred praznog, planinskog platoa centralnog Brazila, na nadmorskoj visini od 1170 m, kao što je to pošlo za rukom brazilskom arhitekti Oskaru Nimajeru. Pedesetih godina XX vijeka, Nimajer je pobjedio na konkursu i zajedno sa saradnicima, od 21. aprila 1956, do 1960. godine, za 41 mjesec, prema unaprijed pripremljenim planovima, sagradio potpuno novi grad Braziliju (Brasilia) – ni iz čega, koji je namjenski postao glavni grad države. Iako bi o estetici 50-tih i 60-tih godina prošlog vijeka moglo dosta toga da se prodiskutuje, Brazilija je ipak jedinstvena po mnogo čemu, te je zbog svoje specifičnosti, baš kao i Rio, uvrštena na listu UNESCO-ve svetske kulturne baštine.

Foto: joelfotos – pixabay

Najveći grad Brazila i sedmi po redu najmnogoljudniji na svijetu, Sao Paolo ( „Sveti Pavle“), nalazi se oko 400 km južno od Rio de Žaneira, u južnom dijelu zemlje. Ono što je Njujork Sjedinjenim američkim državama, ili Istanbul Turskoj, to je Sao Paulo Brazilu – najveći grad u zemlji sa najviše dešavanja, koji nije prijestolnica. Veliki ekonomski, trgovački, umjetnički i univerzitetski centar, sa berzom, odličnim muzejima, pozorištima i restoranima, u kojem se održava Fashion Week, brazilska trka Formule 1… Sao Paolo je poznat i po velikom broju nebodera, kao i nekim neslavnim stvarima – spada u red metropola sa najgorim saobraćajnim gužvama na svijetu. Zbog ove činejnice, u skorije vreme Sao Paolo je postao poznat širom planete kao grad sa najvećom helikopterskom flotom i najviše heliodroma na vrhu zgrada – na svijetu! Osim biznismena, koriste ih i bolnice za prevoz hitnih bolesnika. I na kraju, Sao Paolu ekonomisti predviđaju najveći ekonomski rast u narednom periodu, odmah posle Njujorka i Tokija.

Kada su prirodne ljepote u pitanju, Brazil ima mnogo toga u ponudi. Najveća kišna šuma na svijetu još uvijek je tu, za sada. Koliko god je sječa drveća uzela maha, ako je za utjehu, Amazonija neće nestati barem još narednih stotinu godina. Prašuma sa jednim od najraznovrsnijih ekosistema na planeti, svoju snagu crpi iz najveće (po količini vode) i jedne od najdužih rijeka na svijetu – Amazona. Uvrnuti grad Manaus, nastao na bogatstvu od uzgoja kaučuka, neobične životinjske vrste kao što je zmija anakonda, rječni delfin ili pirane, i sama rijeka Amazon koja na svom najširem dijelu iznosi čak 100 km, sigurno ne mogu da se porede sa mnogo toga sličnog u ostatku svijeta.

Foto: willian_hludke – pixabay

Osim Amazonije, u južnom dijelu zemlje turisti najčešće posećuju još i čuvene Iguasu vodopade (Cataratas do Iguaçu – Iguacu Falls), smještene neposredno na tromeđi Brazila sa Paragvajem i Argentinom. Iako se većina vodopada nalazi na argentinskoj strani, najbolji vidici pružaju se sa brazilske strane (na primjer, na čuveni dio vodopada pod imenom “Đavolje grlo” – Devil’s Throat). Dva puta širi od Nijagara vodopada, i značajno viši, Iguasu su pravi doživljaj za sva čula.

Da je današnji Brazil nastao zaslugom Portugalaca, njihove kulture i arhitekture, uz pomoć crnačkog stanovništva Afrike, najbolje se možete uvjeriti ako vas put navede u Salvador, glavni grad pokrajine Bahia (čita se “Baija”), na sjeveroistoku zemlje. Nekada glavni grad kolonije i centar trgovine robovima, danas je piktoreskni, stari deo Salvadora – Pelourinho, zaštićen kao dio UNESCO-ve svjetske kulturne baštine. Prelijepa kolonijalna arhitektura, uske kaldrmisane uličice sa živopisno okrečenim kućama, lokalne škole sambe i kapoere, muzeji, galerije i antikvarnice, restorani i kafei, svi zajedno doprinose autentičnoj atmosferi starog dijla Salvadora.

Foto: Heibe – pixabay

Ako ste se uputili u Brazil, za posjetu izdvojite barem dvije sedmice. I to vrijeme, jedva da će biti dovoljno za obilazak najpoznatijih dijelova zemlje, pomenutih u ovom tekstu.

Ivana Dukčević, Furaj.ba