Poljska, zemlja jedinstvenih prirodnih ljepota
Poljska (na matičnom jeziku: Polska), nalazi se u sjevernom dijelu centralne Evrope. Jedna od najvećih država Evrope. Na zapadu graniči sa Njemačkom, na jugu sa Češkom i Slovačkom, na istoku sa Ukrajinom i Bjelorusijom, a na sjeveru: Litvanijom, ruskom enklavom – Kalinjingradska oblast i Baltičkim morem. Površina Poljske iznosi 312 679 km2, što je čini 69. po veličini zemljom na svijetu i devetom u Evropi.
Varšava (Warsaw) Foto: pixabay.com
Uprkos velikim stradanjima i destrukciji kroz koje su zemlja i njen narod prošli tokom Drugog svjetskog rata, danas se u Poljskoj nalazi čak 14 kulturnih baština na listi UNESCO-a, kao i mnogi prirodni rezervati, jedinstveni u Evropi.
Prestolnica Poljske praktično je ponovo sazidana posle razaranja u Drugom svjetskom ratu. Iako su u centru grada u poslijeratnom periodu izgrađeni mnogi soliteri, u jednom periodu oni blokovski – koji podsjećaju na dane komunizma (na pr. Staljinova Palata kulture i nauke), u starom dijelu grada (Staro mjasto), nalazi se potpuno rekonstruisan stari dio grada. Stari dio grada, Muzej Šopena, “Kraljevska ruta”, kao i bivši Jevrejski geto, najčešče su posjećena mjesta od strane turista.
Krakov (Krakow)/Foto: pixabay.com
Nekadašnja prestolnica Poljske, sa svojim predivnim starim dijelom grada koji je dio UNESCO-ve svjetske kulturne baštine, jedan je od najposjećenijih evropskih atrakcija. Većina turista najčešće je očarana magičnom atmosferom srednjovjekovnog Krakova i njegovom arhitekturom. Stare katedrale, renesansni dvorci, barokne crkve i teatar u Art Nouveau stilu, samo su neki od čuvenih usputnih stanica Krakova. Ipak, pored istorije grad je poznat i po velikom broju spomenika, muzeja, ali i kafea, restorana i klubova, koji Krakov čine i izuzetno zanimljivim mjestom za zabavu i noćni provod.
Gdanjsk (Gdansk, bivši Danzig)/Foto: pixabay.com
Bivši njemački Danzig, danas Gdanjsk, važi za izuzetno lijep i šarmantan gradić – primorsku luku na obali Baltika. Osim blage klime, obala oko Gdanjska prepuna je plaža i primorskih rizorta (na primer, čuveni – Sopot), koji privlače veliki broj turista iz sjeverne i centralne Evrope. Unutar starog dijela grada, vidjet ćete neke od najlepših primeraka srednjovjekovne arhitekture centralne Evrope – najveću na svijetu crkvu sagrađenu od cigle u gotskom stilu i ostatke srednjovekovne luke sa starim kranom za brodove. Današnji Gdanjsk često se povezuje sa Leh Valensom i pokretom “Solidarnost”, pokretače serije protesta koji su doveli do kraja Istočnog bloka.
Planinski venac Beskidi (Bieszczady)/Foto: pixabay.com
Pastoralni krajolici zelenih, planinskih proplanaka na granici sa susjednom Slovačkom, raj su za romantičare, usamljenike, ali i zaljubljenike u prirodu. Čitav kraj postao je poznat i po tradicionalnim, starim drvenim crkvama od kojih su neke nedavno uvrštene na listu UNESCO-ve svjetske kulturne baštine. Bezvremeni predjeli Beskida spadaju u neke od najusamljenijih dijelova Evrope, a njihov biljni i životinjski svijet čine ih jednim od najpoželjnijih destinacija za odmor. Beskidi su naročito posjećeni tokom ljetnjeg i jesenjeg perioda, ali i tokom zime kada su najpopularniji njihovi ski centri.
Čestohova (Czestochowa)/Foto: pixabay.com
Gradić Čestohova nalazi se u srcu Krakovsko-čestohovskog gorja, regiona poznatog po praistorijskim, krečnjačkim stijenama iz doba Jure i čuvenom Manastiru Jasna Gora –mjestu hodočašća sa ikonom Crne Madone iz XVII veka, zaštitnicom Poljske. Za većinu Poljaka, ovo hodočašće ne samo da je najvažnije u zemlji, već je jedno od najznačajnijih u Evropi.
Dvorac Malbork/Foto: pixabay.com
U odnosu na površinu, srednjovekovna tvrđava teutonskih vitezova u Malborku, na rijeci Nogat, važi za najveći zamak na svijetu. Građen je počev od XIII vijeka, za vrijeme Krstaških ratova, a završen 1406. godine, kada su njemački vitezovi pokorili pagansko pleme Prusa i premjestili svoje sjedište iz Venecije u Malbork. Teutonci su zamak na njemačkom nazvali Marienburg (Zamak Djevice Marije), a kasnije oko tvrđave je iznikao i istoimeni grad. Zamak je uvršten na listu UNESCO-ve svjetske kulturne baštine.
Mazursk jezera / Foto: pixabay.com
Jezerska oblast sa više od 2000 jezrera, nalazi se u sjeveroistočnom dijelu zemlje, u pokrajini Mazuriji. Oblast je nedavno uvrštena među finaliste na listi novih Sedam svjetskih čuda prirode, koju je organizovao UNESCO. Slikovita priroda oko jezera omiljena je među ljubiteljima jedrenja, pecanja, ali i za bicikliste, šetače i sve one koji vole mir, tišinu i netaknutu prirodu. Osim vodenih sportova, u okolini jezera postoji i nekoliko istorijskih znamenitosti: tvrđave – zamkovi Reszel, Nidzica i Gizycko, prelijepa barokna crkva Swieta Lipka i Hitlerov vojni štab u šumi, blizu gradića Ketrzyn-a.
Logor Aušvic (Oswiecim)/Foto: pixabay.com
Provincijalni gradić Oswiecim, na njemačkom Auschwitz (Aušvic), poznat je širom svijeta po izuzetnom zlu i nečovječnosti koja se dogodila u najvećem, nacističkom takozvanom radnom logoru za istrebljenje. Tokom Drugog svjetskog rata, u njemu je zauvijek nestalo 1,5 miliona ljudi. Unutar kampa danas postoji muzejska postavka koja posjetioca natjera na razmišljanje u vezi osnovnih vrijednosti, humanizma i ljudskog ponosa.
Planine Visoke Tatre (Vysoké Tatry)/Foto: pixabay.com
Najviše planine Evrope između Alpa i Kavkaza, sa stjenovitim vrhovima pokrivenim snijegom tokom čitave godine, živopisnim jezerima, vodopadima i dolinama, čine ovo mjesto jednim od najlepših prirodnih rezervata Poljske. Oko 250 kilometara staza za pješačenje i veliki broj staza za skijanje, zadovoljiće i one najprohtjevnije planinare i skijaše. Najpoznatiji ski centar ove oblasti je Zakopane, gradić u podnožju planine sa prelijepim pejzažima i interesantnom kulturom.
Vroclav (Wroclaw)/Foto: pixabay.com
Prestolnica oblasti Donje Šlezije (Dolny Slask), nekadašnji njemački Breslau, a danas Vroclav, mjesto je jednog od najvećih i najljepših starih gradskih jezgra izgrađenih na ostrvcima, povezanih sa preko 100 mostova. Osim ove jedinstvene lokacije, Vroclav plijeni i mnogim gotskim, baroknim i zdanjima u Art Nouveau stilu, koja sjećaju na izuzetno interesantnu i donekle komplikovanu istoriju ovog područja. Kultura i istorija Vroclava duboko su isprepletene uticajem Njemačke, Austrije, Poljske i Češke (Bohemije). Posle Drugog svetskog rata, kompletno njemačko stanovništvo Vroclava je prognano i “zamjenjeno” Poljacima iz ukrajinskog Lavova, koji je ostao u tadašnjim granicama Sovjetskog saveza.
Ivana Dukčević Budja, Furaj.ba
