Polka – Češki narodni ples
Naziv polka potiče od češke riječi “pulka”, što znači “mala polovina”, i odnosi se na kratke polu-korake koji se upražnjavaju tokom ovog plesa. Zbog njegovog naziva koji je na češkom sličan sa riječi “Poljakinja”, mnogi ga pogrešno smatraju poljskim plesom. Također, ovaj ples ne bi trebalo pomješati sa polkom-mazurkom, koja je nastala u Poljskoj, ali predstavlja neku vrstu mješavine raznih srednjoevropskih kulturnih uticaja, naročito valcera.
Polka je živahan ples, popularan širom Evrope i Amerike, koji je nastao u prvoj polovini XIX vijeka vjerovatno u današnjoj Češkoj – njenoj pokrajini Bohemiji, kada je izvjesna djevojka po imenu Anna Slezakova zapjevala lokalnu narodnu pjesmu “Striček Nimra kupio je bijelog konja”.
Do 1835. godine, polka je postala popularna među visokom klasom, te je svirana na balovima zlatnog Praga, a par godina kasnije dospjela je i do Beča, i kasnije Pariza. Zbog izuzetno dobre prihvaćenosti plesa, u Parizu je jedno vrijeme čak vladala prava “polkomanija”! U Britaniji i Americi, polka je postala popularnija od valcera, i sve do kraja XIX vijeka suvereno vladala balskim dvoranama Starog i Novog svijeta.
Poslije Drugog svjetskog rata, zbog velikog broja izbjeglica iz Poljske koji su naseljavali Ameriku, polka je postala dio folklora i Sjedinjenih američkih država.
Danas je polka popularna u folkloru mnogih zemalja centralne, sjeverne i istočne Evrope: Češkoj, Slovačkoj, Poljskoj, Letoniji, Litvaniji, Ukrajini, Belorusiji, Rusiji, Njemačkoj, Holandiji, Sloveniji, Hrvatskoj, Mađarskoj, ali i Austriji, sjevernim dijelovima Italije, Britaniji, čak Sjedinjenim američkim državama i Meksiku. U klasičnoj muzici, djela sa polkom komponovali su Johan Štraus, stariji i mlađi.
POLONEZA
Poloneza je stilizovana, narodna igra umjerenog tempa i tro-četvrtinskog takta, koja potiče iz Poljske. Cilj plesa je da oživi uspomene na herojsku prošlost Poljske i prikaže je u pokretima ove lagane igre. Veoma je slična švedskoj verziji polke, sa kojom u stvari ima iste, centralno-evropske korjene.
Danas je poloneza ples koji se najčešće upražnjava na maturskim i drugim svečanostima. Najpopularniju polonezu u A-duru (takozvanu: Trijumfalnu), koja simbolizuje pobjedu i oslobođenje Poljske, komponovao je čuveni poljski kompozitor Frederik Šopen.
Ivana Dukčević Budja, Furaj.ba
