Aškenaška sinagoga u Sarajevu
Aškenaška sinagoga u Sarajevu je treća po veličini u Evropi. Njena izgradnja je završena 30. septembra 1902. godine, kada je izvršeno i osvećenje prve aškenaške sinagoge u Sarajevu u tadašnjoj Terezija ulici. Nalazi se nedaleko od Latinske ćuprije i Drvenije, na lijevoj obali Miljacke.
Izgrađena je po projektu Karla Paržika. Unutrašnja obrada i oslikavanje sinagoge djelo je majstora Ludwiga Oisnera. Oblik hrama izgrađen je sa ugaonim kupolama na visokim tamburima, a presvučen je plitkom pseudomaurskom dekorativnom plastikom. Sinagoga ima ogromne lukove sa bogato oslikanim ukrasima, a na visokom, kitnjastom plafonu istaknuta je desetokraka zvijezda. Pretežno je građena u orijentalnom stilu, ali se odlučno uklopila u sredinu. Građena je sredstvima same Opštine i dobrovoljnim prilozima.
Prostor gdje se odvija bogosluženje sagrađen je sa galerijom koja je služila za žene. Galerija se oslanja na deset reljefnih stubova, izlivenih od mjedi. Na istočnoj strani nalazi se ormar u kojem stoji Tora i okrenut je prema Jerusalemu. Odvojen je poprečnim zidom u kojem je izveden visoki potkrovičasti luk iz kojeg se efektno isticalo „svetište“.
1927. godine, sinagoga je temeljito rekonstruisana, a 1933. godine sa njene zapadne strane sagrađena je zgrada za smještaj administracije aškenaške jevrejske opštine, biblioteke, stana za rabina i ostale prateće službe.
1964 – 1965. godine sinagoga je pregrađena po visini, tako da je gorni sprat osposobljen za religijski život, a donji za društveni život zajednice. To je učinjeno povodom obilježavanja 400-te godišnjice dolaska Jevreja u Bosnu i Hercegovinu.
Teško je stradala u ratu koji se desio 1992. – 1995. godine u Bosni i Hercegovini. Danas ova sinagoga predstavlja jedinu aktivnu sinagogu u Bosni i Hercegovini i prvi jevrejski vjerski objekat izveden u pseudomaurskom, odnosno mujedar stilu.
