Džamija Ferhadija

Džamiju Ferhadiju u Sarajevu, izgradio je Ferhad-beg Vuković-Desisalić, bosanski sandžak beg, koja je po njemu i dobila ime Ferhadija. Džamija je izgrađena 1561. i 1562. godine. Po stilu pripada klasičnom osmanskom periodu. 

Nalazi se u centru grada uz glavno sarajevsko šetalište, malo ispod Gazi Husrev-begova bezistana i tašlihana. To je najmlađa potkupolna džamija u Sarajevu. U više navrata je pretrpjela oštećenja. Prvo je oštećena kada je princ Eugen Savojski poharao BiH i Sarajevo, dok je druga velika oštećenja pretrpjela kada je Austro-Ugarska okupirala BiH. Tada je skinut pokrov džamije, a posebno je stradalo arabeskno slikarstvo u džamiji.

Ferhad-beg je u sklopu džamije podigao mekteb, česmu i imaret (javnu kuhinju). Ovi objekti su stradali u požaru 1697. godine, pa je mekteb obnovio Mehmed-beg Dženetić, ali je i ta zgrada izgorjela 1879. godine. Poznato je da je pred dvorištem džamije stajala i jedna masivna kamena česma, porušena 1892. godine, za čiju je obnovu neki Hadži Ahmed sin Hadži Alijin, stanovnik Ferhad-begove mahale, uvakufio 1803. godine dva dućana i magazu. Česma se snadbjevala vodom iz cijevi Gazi Husref-begova vodovoda. U ovom mektebu je jedno vrijeme bio i muallim i poznati sarajevski ljetopisac Bašeskija. Od svih Ferhad-begovih objekata do danas su jedino sačuvani džamija i oko nje malo groblja.

Početkom minulog rata oštećena je kada je pet granata probilo kupolu. Prijetila je opasnost i da se uruši. 2007. godine obrušila se kupola, nakon čega su počele popravke i to u dvije faze. U prvoj fazi sanirana je šteta od granata, dok je u drugoj restaurirano arabeskno slikarstvo.

Kroz restaurirane radove u džamiji sada je moguće iščitavati historiju. Jasno su vidljivi radovi iz 16. i 17. stoljeća, austrougarskog perioda, te razlike u umjetničkim stilovima. Najstariji obnovljeni dijelovi datiraju iz 16. stoljeća, a to su mihrab i lusteri.

Džamija Ferhadija sa haremom u Sarajevu proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.