Gradić Nikko nalazi se sjeveroistočno od Tokija, u podnožju planina. Na uzbrdici iznad mjesta, oko pola sata pješke od željezničke stanice, čim ugledate rijeku i sveti most Šinkjo (Shinkyo) naći ćete se na početku velikog kompleksa budističkih hramova smještenih u šumi, nastalih još u 8. vijeku. Iako je Nikko najpoznatiji po hramu i mauzoleju najčuvenijeg samuraja Edo perioda – Tokugave Iejasua (Tokugawa Ieyasu) – Tošogu (Toshogu, 1617.), ovdje se ujedno nalazi i jedan od najstarijih kompleksa hramova u Japanu, uopšte.
Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Do gradića je najlakše stići vozom iz Tokija. Ukoliko ste prije dolaska u Japan pribavili JR Pass , putovanje koje inače košta oko ¥ 10.000 potpuno je pokriveno ovom propusnicom. Sa stanice u centru prijestolnice – Tokyo Station ili Ueno, krenite šinkansen vozom JR Tohoku Shinkansen do stanice Utsunomiya Station (oko 1 h), a zatim na istoj stanici pređite na lokalni šinobus JR Nikko Line (oko 40 minuta).
Ukoliko želite da veliki kompleks obiđete tokom jednodnevnog izleta, najbolje je da sa stanice u Tokiju krenete vozom u 7.12 h (u Nikko stiže u 9.11 h), ili onim u 8.08 h (u Nikko stiže u 10.21 h), jer nakon vožnje od željezničke stanice do podnožja hramova ima još oko pola sata hoda (ili 10 minuta autobusom). Prilikom povratka, možete izabrati da iz mjesta Nikko krenete nazad šinobusom, a zatim vozom do Tokija u: 18.21 h, ili u 19.03 h, naprimjer.
Od Tokija do Nikka možete stići i privatnom željeznicom Tobu Railways s metro/željezničke stanice Šinđuku – Shinjuku Station (do Tobu Nikko Station), po cijeni od ¥ 4000 u jednom smjeru. Nije uključeno u JR Pass, osim što s propusnicom JR Pass putovanje plaćate ¥ 1560 manje, jer Tobu Lines jednim dijelom koristi šine JR – Japanskih željeznica. Ukoliko niste pribavili JR Pass, više informacija o kartama za putovanje u Nikko možete dobiti u Tourist Information Center kraj Nihonbashi izlaza na stanici Tokyo Station.
Zdanje JR stanice – Nikko station najstarija je drvena željeznička stanica u Japanu. U augustu 1890. podignuta je po nacrtu čuvenog američkog arhitekte Franka Lloyda Wrighta, 1867.-1959., i jedna je od najstarijih drvenih željezničkih stanica u Japanu. Interesantno je da je osim u Sjedinjenim američkim državama, Wright živio i radio još samo u Japanu, a poštovaoci njegovih arhitektonskih dostignuća obično ne propuste da obiđu ovu stanicu. Unutar zatvorenog dijela, u sobi do kancelarije otpravnika stanice nalaze se originalni luster, tepih i dijelovi namještaja korišteni u periodu kada je stanica podignuta. Ova prostorija je obično otvorena za posjetioce za vrijeme praznika Zlatne nedjelje (Golden week, 29. april – 6. maj).
Željeznička stanica Utsunomiya, peron šinobusa za Nikko / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Kada izađete iz željezničke stanice, možete platiti autobus koji vozi do vrha ili uzbrdo krenuti pješke (oko pola sata), duž ulice s čije se obje strane nalazi niz radnji sa suvenirima, antikvarnice, restorančići s japanskom hranom… Na vrhu, na kraju ulice vidjet ćete rijeku Daiju (Daiya) i na njoj jedan od tri najčuvenija stara mosta Japana – sveti most Shinkyō (šinkjo znači sveti). Drveni most sazidan je 1636. godine u tipičnoj crvenoj boji japanskih toriija (svetih kapija), i predstavlja ulaz na sveto mjesto – kompleks hramova. Možete mu prići izbliza i slikati ga, ali ukoliko želite da ga pređete (što se smatra srećnim) morate platiti cijenu od ¥ 300.
Od mosta ka hramovima morate poći putićem uzbrdo, kroz šumarak. Prvi hram na koji ćete naići je ujedno i najčuveniji u Nikku –Rinnōji, odnosno Rinnoji Temple (Rinođi, đi je sufiks za hram u japanskom jeziku). Po cijeni od ¥ 700 možete vidjeti prvi budistički hram u Nikku koji je u 8. vijeku osnovao monah Šodo Šonin (Shodo Shonin). U glavnom zdanju hrama Sanbutsudo nalaze se ogromne, pozlaćene drvene statue tri planinska božanstva mjesta Nikko: Amide, boginje Senju-Kannon (s hiljadu ruku) i Bato-Kannon (s konjskom glavom).
Nikko, hram Rinnoji – pod rekonstrukcijom do 2019. / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Nešto dalje, uzbrdo, kroz veliki drveni torii naći ćete se u Svetilištu Tošogu (Tōshōgū; ¥ 1300). Unutar kompleksa nalazi se Sveta štala sa svjetski poznatom reljefnom kompozicijom Tri mudra majmuna, gdje majmuni simbolišu Konfučijev moralni kodeks ljudskog životnog ciklusa: “Ne vidim zlo, ne čujem zlo, ne govorim zlo”.
Nikko, kompleks hrama Tošogu – štala sa svjetski čuvenom reljefnom kompozicijom Tri mudra majmuna (“Ne vidim zlo, ne čujem zlo, ne govorim zlo”) / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Nikko, kompleks hrama Tošogu – štala sa svjetski čuvenom reljefnom kompozicijom Tri mudra majmuna (“Ne vidim zlo, ne čujem zlo, ne govorim zlo”) / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Svetilište Tošogu posljednje je konačište jednog od tri najčuvenija japanska samuraja, osnivača šogunata Tokugava (Tokugawa), Tokugave Iejasua (Tokugawa Ieyasu). Ovaj šogunat vladao je Japanom preko 250 godina, sve do 1868. kada je nakon hiljadu godina carska dinastija vraćena na japanski prijesto i šogunati ukinuti. Iejasu je u hramu otjelovljen u obličju božanstva Tosho Daigongen (Veliko božanstvo Istočne svjetlosti). Iako je podignut kao prilično jednostavan mauzolej, unuk Iejasua, Tokugawa Iemitsu, kasnije je proširio i bogato dekorisao djedov grob dodatkom više od deset monumentalnih zdanja, ukrašenih s bezbroj duboreza u jarkim bojama, dodatkom zlatnih listića.
Nikko, kompleks hrama Tošogu, statua jednog od tri najčuvenija japanska samuraja Tokugave Iejasua / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Nikko, kompleks hrama Tošogu, stepenište vodi na sam vrh do mauzoleja Tokugave Iejasua / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Nikko, mauzolej Tokugave Iejasua / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Za razliku od veoma svedene, minimalističke arhitekture tipične za japanski šinto budizam, na ovom mjestu kao skoro nigdje u Japanu jednostavnost je riječ koja je ustupila mjesto bogatoj dekoraciji klasičnog budizma u njegovim začecima. Dodatno, tek sredinom 19. vijeka, tokom Meiđi (Meiji) perioda i povratkom cara na vlast, šinto i budizam proglašeni su jednoobraznom, specifičnom japanskom religijom.
Nikko, kompleks hrama Tošogu / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Ispred ulaza u kompleks Tošogu nalazi se zlatna, petospratna Pagoda, koju možete vidjeti samo izvana. Samo u specijalnim prilikama može se vidjeti njena unutrašnjost, a tu su i bogato dekorisana skladišta i štale s gore pomenuta Tri majmuna i Imaginarnim slonovima – rad skulptora koji inače nikad nije vidio slona. Jedan od najčuvenijih dijelova kompleksa čini Kapija Jomeimon iza koje se nalazi glavni hram s molitvenim dijelom posvećenim trima najčuvenijim ličnostima japanske srednjovjekovne historije – vladarima šogunata Tokugavi Iejasuu, Tojotomi Hidejošiju i Minamotu Joritomi (Tokugawa Ieyasu, Toyotomi Hideyoshi, Minamoto Yoritomo).
S desne strane u odnosu na centralni hram nalazi se Kapija Sakašitamon s također čuvenim duborezom Nemurineko (Usnule mačke). Odavde, nakon dugog i veoma strmog uspona stepenicama kroz šumu stiže se do Mauzoleja Tokugave Iejasua.
Van kompleksa u neposrednoj blizini možete posjetiti muzej – Nikko Toshogu Museum (Homotsukan), otvoren 2015. godine na 400. godišnjicu smrti Tokugave Iejasua, s impresivnom kolekcijom ličnih stvari pokojnog šoguna kao što su oružje i oklop, pribor za pisanje i lična prepiska, te još mnogo toga.
Dalje od centralnog dijela, na zapadnom obodu kompleksa, u šumi se nalaze još dva hrama: Taijuinbjo (Taiyūinbyō) i Futarasan.
Hram Taijuinbjo mjesto je mauzoleja unuka čuvenog šoguna Tokugave Iejasua, trećeg šoguna ove familije, Tokugave Iemitsua, prozvanog Taiyuin nakon smrti. Iako je sazidan u istom stilu, jakog kolorita i u duborezu, unuk se vidno potrudio da njegov mauzolej bude skromniji od djedovog ukazujući mu time duboko poštovanje. Kroz Nitenmon kapiju, dekorisanu nebeskim kraljevima i drvenim tornjevima sa strane, stiže se do Kapije Karamon i sobe za molitvu ispred koje su skulpture bijelog zmaja. Hram Taijuinbjo je vremenom pripojen hramu Rinođi. U neposrednoj okolini nalazi se i Tamozawa Imperial Vila (¥500).
Nikko, kompleks hrama Taiyuinbyo – mauzolej samuraja Tokugave Iemitsua / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Niže prethodnog, nalazi se Svetilište Futarasan (¥200), hram ženskog božanstva Takinoo, zaštitnice žena i onih u potrazi za ljubavlju. Japanci tvrde da treba baciti kamen kroz otvor na vrhu torija unutar hrama i ljubavna želja bit će ispunjena! I ovaj hram osnovao je u 8. vijeku Šodo Šonin, osnivač hrama Rinođi. Posvećen je trima najsvetijim planinama u okolini Nikka: Nantai, Nyoho i Taro. Futarasan je ujedno drugi naziv svete planine Nantai, najsvetije od tri.
Nikko, Svetilište Futarasan / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
U okolini…
– Kanjon Kanmangafuchi Abyss nastao je erupcijom obližnjeg vulkana planine Nantai. Ovaj kanjon u blizini Nikka dužine samo par stotina metara može se vidjeti ukoliko se uputite stazom smještenom na samom obronku planine. Poznat je po 70 kamenih Đizo (Jizo) statua, Budisatva koje brinu za umrle. Nalaze se u blizini Botaničke bašte, s pogledom na rijeku (30 minuta pješke od Svetilišta Tošogu. Kao i u ostatku otoka Honšu u Japanu, u šumama i na planinama, pa i na vrhu ovog brda žive japanski makaki majmuni, inače majmunska vrsta s najsjevernijim staništem na planeti.
Nikko, kompleks hrama Taiyuinbyo (Kapija Karamon) / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved
Nikko, votivne pločice s ispisanim željama ispred hrama / Photo: Ivana Dukčević © All rights reserved