Cetinje – srce i duša Crne Gore

Iako je Podgorica glavni grad Crne Gore, stara prijestolnica Cetinje, drugi po važnosti crnogorski grad, i dalje se smatra istorijskim središtem države. Grad je danas smješten neposredno uz magistralni put Podgorica – Cetinje – Budva, koji ga saobraćajno otvara i prema crnogorskom primorju i prema unutrašnjosti države. Turistima koji stižu na Primorje, Cetinje je udaljeno jedva tridesetak kilometara.

Još od vremena vladara Ivana Crnojevića (XV vijek), kada su Turci osvojili prethodnu crnogorsku prijestolnicu i primorali ga da glavni grad države Zete prebaci prvo u Obod, a onda osnuje Cetinje, mjesto u podnožju planine Lovćen ostalo je srce i duša Crne Gore.

Godine 1482, u Cetinju je izgrađen Vladičanski dvor, a 1484. i manastir posvećen Bogorodici. Naziv je dobio po rijeci Cetini koja protiče kroz grad. Manastir je postao sjedište zetske mitropolije, mjesto odakle je sin Ivana Crnojevića, Đurađ, osnovao prvu štampariju Južnih Slovena.

Iako je tokom XVI I XVII vijeka, za vrijeme okupacije od strane Turaka i Mlečana, Cetinje doživjelo teške trenutke svoje istorije, od 1697. kada je ovim prostorima zavladala dinastija Petrović, u Cetinju je ponovo započelo blagostanje. Tokom vladavine čuvenog Petra II Petrovića – Njegoša, izgrađena je nova kraljevska rezidencija – Biljarda (Kuća Bilijara).

Posle Berlinskog kongresa, 1878. godine Crna Gora postaje nezavisna država, a Cetinje ostaje njen glavni grad. Tokom vladavine Nikole Petrovića, izgrađena su  neka od najlepših zdanja, mahom rezidencije stranih ambasada čiji su predstavnici došli u Cetinje. U to vrijeme, podignut je i prvi hotel “Lokanda”, a zatim i Kneževa palata (Knjažev dvor), Djevojački internat, i bolnica. U to vrijeme Cetinje je po popisu imalo samo 34 domaćinstva i zvanično bilo najmanji glavni grad na svijetu.

Između dva svjetska rata, donešena je odluka o tome da se prijestolnica prebaci u Podgoricu. Do 1914. godine, Cetinje doživljava svojevrstan urbani procvat. Iz tog perioda datiraju i zdanja Vladinog doma, te današnjeg Kraljevskog pozorišta “Zetski dom”.

Danas je Cetinje počasni glavni grad Crne Gore i sjedište pravoslavne crkve, sa velikim kulturno-historijskim nasleđem. Smješten u središtu kraške nizije, u podnožju visokih, golih planina, broji nešto više od 15.000 stanovnika.

U posjeti Cetinju, nemojte propustiti da obiđete:

–  Cetinjski manastir (Manastir Svetog Petra Cetinjskog), sazidan na mjestu nekadašnjeg dvora Ivana Crnojevića, koji je osnovao vladika Danilo Petrović. U njemu se čuva nekoliko relikvija kao što su ostaci Svetog Petra Cetinjskog, desna ruka Svetog Jovana Krstitelja, ostaci Petra II Petrovića Njegoša, kruna kojom je krunisan srednjovjekovni srpski car Uroš IV Dečanski, i oktoih (pravoslavna liturgijska knjiga) štampan u štampariji Crnojevića 1493. godine.

–  Narodni muzej Crne Gore, sa dijelovima: Istorijski muzej Crne Gore, Etnografski muzej, Dvor kralja Nikole i Njegošev muzej.

U oblasti Cetinja, tokom godine se održavaju brojne svečanosti i festivali. Ljubiteljima kulturnih manifestacija, Kraljevsko pozorište „Zetski dom“ nudi bogat repertoar pozorišnih komada, koncerata i književnih večeri. „Kulturno ljeto“ koje se održava svake godine, obiluje najrazličitijim pozorišnim komadima, koncertima i drugim kulturnim programom. Neki od njih se izvode i u amfiteatru Ljetnje pozornice pod Orlovim kršom. Svakog petka, na Cetinju se održava velika pijaca na kojoj se prodaju najrazličitiji proizvodi iz regiona.

Ako vam ostane vremena, posjetite selo Njeguši koje se nalazi 10 km od Cetinja do kojeg vode 32 serpentine, rodno mjesto crnogorskog vladara i pjesnika Petra II Petrovića Njegoša. Njegova rodna kuća danas je otvorena za posjetioce.

Na Lovćenu, na visini od 1660 m, po želji Petra II Petrovića Njegoša podignuta je kapelica još za njegovog života. Želju da u njoj i počiva ispunio je knjaz Danilo, sahranivši Njegoševe posmrtne ostatke na vrhu, “u carstvu munja”. Iako su 1916, Austrijanci kapelicu sravnili sa zemljom, 1925. sazidana je nova.

Njegošev mauzolej otvoren je 28. jula 1974. godine, a urađen je po projektu i zamisli vajara Ivana Meštrovića i do njega treba preći dvadesetak kilometara puta i 461 stepenik.

Na ulazu u kapelu, centralni dio građevine su dvije figure Crnogorki od crnog granita. Unutra, šest bočnih i centralna niša od bokeljskog i bračkog mermera. Svod prekriven mozaikom od 200.000 pozlaćenih pločica. Sjedeća figura Njegoša, s otvorenom knjigom, takođe je rad Ivana Meštrovića. Mermerni sarkofag vladike Rada je jednostavan, sa isklesanim krstom i državnim grbom, simbolima duhovne i svetovne vlasti.

Podno Cetinja, uzani je krivudavi put ka Kotoru. Sve do kraja XIX vijeka, ovaj put – magareća staza od 32 serpentine, bio je jedina veza Cetinja sa primorjem i spoljnim svijetom, kojim se prijestolnica snadbijevala osnovnim potrepštinama. Veličanstven pogled odozgo, na čitav Bokokotorski zaliv, oduševljava svakog ko je ovuda prošao.

I na kraju, nađete li se na Cetinju, naša topla preporuka je da posjetite restoran “Konak” gdje će vam pored nacionalnih specijaliteta kao što su domaći sir, pršut, jagnjetina ispod saća, ponuditi i veliki broj morskih specijaliteta. Ukoliko ne jedete određenu hranu ili ste vegeterijanci potrebno je to samo naglasiti osoblju koje će vam rado pripremiti hranu koju sami izaberete.

Posjeta muzejima i cjenovnik

Tokom ljetnje sezone 2014. muzejske postavke biće otvorene za posjetu svakog dana od 9.00 do 17.00 časova.

U vansezoni muzeji ne rade vikendom, osim uz najavu i vanredno otvaranje, koje košta 100 eura.

Vođenje je organizovano na crnogorskom, engleskom, francuskom, njemačkom, italijanskom i ruskom jeziku.

Za sva dodatna obavještenja pozovite na +382 41 230 555 ili pošaljite e-mail na adresu mkn@t-com.me ili nmcg@t-com.me

CIJENA ULAZNICA U EURIMA